دسته موتور شاتونی (پایین راست) پژو 2008

دسته موتور شاتونی (که معمولاً با نام‌های دسته موتور پایین، دسته موتور زیرین یا دسته موتور گشتاور/ضد گشتاور نیز شناخته می‌شود) نقش بسیار مهمی در سیستم تعلیق موتور پژو 2008 مونتاژ ایران خودرو (موتور EP6TDTM) ایفا می‌کند
دسته موتور شاتونی، بر خلاف دسته موتورهای بالا (راست و چپ) که وظیفه تحمل وزن را دارند، بیشتر وظیفه کنترل حرکت گشتاوری و جابجایی افقی موتور را بر عهده دارد.
 

وظیفه اصلی و محل نصب

• محل نصب: این قطعه در پایین موتور (معمولاً در زیر سینی کارتر یا گیربکس) نصب می‌شود و به طور افقی یا مایل بین بلوک موتور/گیربکس و شاسی (زیرفریم) متصل می‌گردد.

• نقش: وظیفه اصلی آن کنترل حرکت‌های شدید موتور و گیربکس حول محور گشتاور است. هنگام شتاب‌گیری یا ترمزگیری موتور تمایل دارد به دور خود بچرخد؛ دسته موتور شاتونی این حرکت گشتاوری (Torque Roll) را خنثی می‌کند.

• کمک به پایداری: این قطعه تضمین می‌کند که موتور در طول رانندگی (به خصوص در جاده‌های ناهوار یا تعویض دنده) در موقعیت خود باقی بماند و از ضربه زدن به بدنه خودرو جلوگیری می‌کند.
   

  ساختار و طراحی

• شکل ظاهری: معمولاً به شکل یک میله یا بازوی بلند (شاتون) است که در دو سر آن، بوش‌های لاستیکی یا پلی‌اورتان قرار دارد.

• اجزا:

  • بازوی فلزی (شاتون): این بازو از جنس فلز مستحکم (غالباً فولاد) ساخته شده است تا نیروهای کششی و فشاری شدید را تحمل کند.

  • بوش‌های انتهایی: در دو طرف بازو، بوش‌های لاستیکی قرار دارند. این بوش‌ها مهمترین قسمت هستند.
     

    نوع بوش‌ها و اهمیت فنی

  • بوش‌های ساده لاستیکی: در مدل‌های استاندارد، این بوش‌ها از جنس لاستیک طبیعی هستند و وظیفه میرایی حرکت و جذب ضربه را دارند.

  • بوش‌های پلی‌اورتان (افترمارکت): در برخی موارد، برای افزایش دوام و کنترل بهتر حرکت موتور (مناسب برای رانندگی اسپرت یا تیونینگ)، از بوش‌های پلی‌اورتان سخت‌تر استفاده می‌شود. البته بوش‌های سفت‌تر ممکن است مقدار کمی لرزش را به اتاق منتقل کنند.

  • آسیب‌پذیری: بوش‌های دسته موتور شاتونی، به دلیل تحمل نیروهای رفت و برگشتی زیاد و همچنین نزدیکی به حرارت موتور و آلودگی‌های جاده‌ای، بسیار مستعد خرابی هستند.